Ένα από τα σημαντικά νησιά του Αιγαίου, η Χίος είναι το νησί πιο διάσημο για τη Μαστίχα, ένα μοναδικό προϊόν που φύεται μόνο στο νότιο τμήμα της, τον ευωδιαστό κάμπο με τα εσπεριδοειδή και τις επιβλητικές βίλες, τους καπεταναίους και τους εφοπλιστές και τον εντυπωσιακό ρουκετοπόλεμο στον Βροντάδο μεταξύ των δύο εκκλησιών του χωριού κατά στην Ανάσταση το Μεγάλο Σάββατο.
Πάσχα στο νησί της Χίου, Ελλάδα
Η γοητεία των Μαστιχοχωρίων
Το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης όταν έφτασα στο νησί, το πρώτο μέρος που είχα την περιέργεια να δω ήταν η Μαστιχοχώρια. Απέχουν περίπου 40 λεπτά με το αυτοκίνητο από τη χώρα. Πρώτος σταθμός ήταν το Πυργί. Το χωριό είναι γνωστό για την ιδιαίτερη διακόσμησή του στον εξωτερικό σοβά των σπιτιών, με τη μέθοδο «Ξυστό». Οι τοίχοι τους είναι γεμάτοι από γεωμετρικά σχήματα, τα οποία φτιάχνονται ξύνοντας τον σοβά εξωτερικά, με πιρούνια.
Μετά από λίγα τσίπουρα στην πλατεία του χωριού, έφυγα για το Μοναστήρι της «Νέας Μονής», ένα μνημείο της UNESCO που χτίστηκε το 1042 μ.Χ. Αυτό το μοναστήρι βρίσκεται κοντά στην πόλη της Χίου, οπότε ήταν μια καλή στάση πριν επιστρέψω στη βάση μου.
Αποκτήστε ένα τύπωμα από τη Χίο
Τοποθετήστε ένα έργο τέχνης από τη Χίο στο σπίτι ή το γραφείο σας, του βραβευμένου φωτογράφου Γιώργου Τατάκη. Όχι μόνο θα προσθέσετε ομορφιά και ενδιαφέρον στον χώρο σας, αλλά θα υποστηρίξετε και σημαντικό εθνογραφικό έργο. Δείτε τη συλλογή από τη Χίο εδώ.
Ήταν ένα ιδιαίτερο και πολύ όμορφο μοναστήρι και εντυπωσιάστηκα από τα περίφημα ψηφιδωτά του. Το οστεοφυλάκιο γεμάτο από κρανία από τα θύματα της σφαγής του 1822, είναι ένα θέαμα συγκλονιστικό. Αν είστε φίλος των βουνών και της φύσης και όχι μόνο της παραλίας, μπορείτε να επισκεφτείτε το μοναστήρι και να κάνετε βόλτες στην όμορφη αυλή του.
Ανάβατος: Ένα καστροχώρι όπου ο χρόνος έχει παγώσει
Στη συνέχεια επισκέφτηκα το καστροχώρι του Ανάβατου, σε μικρή απόσταση δυτικά της πόλης της Χίου. Η προσέγγιση αυτού του χωριού είναι πολύ εντυπωσιακή, καθώς είναι χτισμένο στην κορυφή ενός βουνού και σου δίνει την αίσθηση ότι είσαι μέρος μιας ταινίας με μεσαιωνικό θέμα. Δυστυχώς, το κάστρο είναι πλέον εγκαταλελειμμένο, εκτός από ένα καφενείο που εξυπηρετεί επισκέπτες και μια μοναδική μόνιμη κάτοικο, τη Σμαράγδα Παπαστυλιανού. Την συνάντησα στην εκκλησία του χωριού, τον Ταξιάρχη, ενώ έκανε κάποιες εργασίες συντήρησης στην εκκλησία και έβγαλα μερικές φωτογραφίες.
Μεγάλη Παρασκευή στο Πυργί: Μια εικονογραφική Οδύσσεια
Είχα αποφασίσει να περάσω τη Μεγάλη Παρασκευή στο Πυργί. Βασικό μου κριτήριο για αυτή τη μέρα είναι η αρχιτεκτονική του τόπου αφού ο Επιτάφιος περιφέρεται σε κάθε χωριό της Ελλάδας. Επομένως, προσπαθώ να βρω μέρη με ενδιαφέρον φόντο για τις φωτογραφίες μου.
Επισκέφτηκα λοιπόν το χωριό νωρίς το πρωί. Όπως αποδείχθηκε ήταν μια καλή απόφαση αφού το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής ο κόσμος επισκέπτεται την εκκλησία για να προσκυνήσει τον Επιτάφιο και στη συνέχεια οι περισσότεροι άνθρωποι του χωριού πηγαίνουν στο νεκροταφείο για να τιμήσουν τη μνήμη των συγγενών που έχουν φύγει.
Πατρικά: Ένα κρυφό διαμάντι
Έφαγα μεσημεριανό στην κεντρική πλατεία και μετά κάθισα σε ένα καφενείο για έναν ελληνικό. Ήταν ακόμη πολύ νωρίς και είχα τουλάχιστον τέσσερις με πέντε ώρες πριν βγει ο Επιτάφιος. Ευτυχώς, γνώρισα μερικούς ντόπιους και έτσι έμαθα ότι υπάρχει μόνο ένας ιερέας για πολλά χωριά και ότι θα άρχιζε τον Επιτάφιο νωρίτερα για να μπορεί να κάνει τη λειτουργία σε κάθε ένα από αυτά. Το πρώτο χωριό θα ήταν τα Πατρικά.
Σκέφτηκα ότι θα ήταν καλή ιδέα να πάω να ρίξω μια ματιά αφού δεν είχα επισκεφτεί ακόμα εκείνο το χωριό και είχα πολλές ώρες να σκοτώσω ούτως ή άλλως. Ετσι και έκανα. Τα Πατρικά είναι ένα πολύ όμορφο χωριό, ένα από τα Μαστιχοχώρια, και έχει πολλά παλιά κτίρια, πολλά από αυτά εγκαταλελειμμένα. Έκανα μια γρήγορη βόλτα στο χωριό για να δω το μέρος, και εκεί βρήκα μια κυρία να σκουπίζει τη μπροστινή της βεράντα, η οποία μου είπε ότι ο Επιτάφιος θα έβγαινε γύρω στις τέσσερις το απόγευμα. Η ώρα ήταν μόνο δύο, οπότε είχα χρόνο για έναν υπνάκο στο αυτοκίνητο, καθώς ήμουν κουρασμένος από το πρωϊνό ξύπνημα.
Στις τέσσερις είχε αρχίσει η Λειτουργία στην εκκλησία του χωριού και γύρω στις τέσσερις και μισή βγήκε ο Επιτάφιος για την περιφορά του.
Μόλις γύρισε ο Επιτάφιος στην εκκλησία, γύρισα αμέσως στο Πυργί. Σε λίγο θα νύχτωνε και θα ξεκινούσε η Λειτουργία του Επιταφίου. Ο κόσμος έρρεε και μέχρι να βγει ο Επιτάφιος η εκκλησία ήταν γεμάτη, τόσο μέσα όσο και έξω.
Η κεντρική πλατεία, που ήταν γεμάτη τραπέζια από τοπικά καφέ και ταβέρνες, άδεια το μεσημέρι, ήταν πλέον γεμάτη κόσμο και ήταν πολύ δύσκολο να βρεις έστω και μια καρέκλα να καθίσεις. Το χωριό έχει δύο Επιτάφιους που περιφέρονται και συναντιούνται σε ένα κεντρικό σημείο του χωριού.
Ακολούθησα λοιπόν την περιφορά του Επιτάφιου σε όλο το Πυργί και μετά βρήκα ένα τραπέζι με πολλή δυσκολία στην πλατεία όπου ήπιαμε μερικά τσίπουρα με την παρέα. Η ατμόσφαιρα ήταν πολύ όμορφη γιατί όλο το χωριό ήταν μαζεμένο και πολλοί είχαν έρθει από όλες τις γωνιές της Ελλάδας και του εξωτερικού για να περάσουν το Πάσχα στη γενέτειρά τους.
Οι ρουκετατζήδες της Παναγιάς Ερεθιανής: Μία μοναδική παράδοση
Το επόμενο πρωί ξύπνησα στη βάση μου στο χωριό Βροντάδος. Είναι ένα παραθαλάσσιο χωριό, λίγα χιλιόμετρα βόρεια της πόλης της Χίου. Ήταν Μεγάλο Σάββατο, η μέρα που τα μεσάνυχτα στην Ανάσταση, γίνεται ο ρουκετοπόλεμος μεταξύ των δύο εκκλησιών του χωριού, της Παναγίας της Ερεθιανής και του Αγίου Μάρκου.
Ήθελα να συναντήσω τουλάχιστον μια ομάδα ρουκετατζήδων, ώστε να έχω καλύτερη πρόσβαση το βράδυ για τις φωτογραφίες μου. Ξεκίνησα λοιπόν νωρίς το πρωί πηγαίνοντας στην Παναγία Ερεθιανή και προσπαθώντας να βρω άκρη, έψαχνα για ένα καφενείο εκεί κοντά ή γνωρίζοντας κάποιον που θα με συμβούλευε.
Δυστυχώς, δεν υπήρχε κανείς γύρω από την εκκλησία. Μόνο ο επιστάτης, ο οποίος μου είπε πώς γίνεται ο ρουκετοπόλεμος και πώς είχαν στηθεί οι δύο ομάδες. Ανάμεσα στις δύο εκκλησίες υπάρχει μία πολύ μικρή κοιλάδα, σαν τάφρος, που τις χωρίζει. Οι ομάδες βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές, η μία ακριβώς κάτω από την εκκλησία του Αγίου Μάρκου και η άλλη απέναντι λίγο πιο δεξιά από την Ερεθιανή. Σκέφτηκα, λοιπόν, να κατέβω την τάφρο και να πάω γύρω από αυτές τις δύο τοποθεσίες. Ίσως κάποιος που προετοιμάζεται για το βράδυ θα μπορούσε να μου δώσει περισσότερες πληροφορίες.
Καθώς κατέβαινα την τάφρο και έφτασα στη βάση της, ξαφνικά βρέθηκα σε έναν «μυστικό» κήπο με μερικές παράγκες και αποθηκευτικούς χώρους και ένα μεγάλο τραπέζι με πλαστικές καρέκλες. Υπήρχε πολύς κόσμος που έκανε προετοιμασίες. Ήταν η μία ομάδα ρουκετατζήδων!
Μόλις συστήθηκα, τους είπα ποιος είμαι και τι κάνω και με κάλεσαν να καθίσω μαζί τους στο τραπέζι στο γλέντι και έτσι βρέθηκα να τρώω και να πίνω με την ομάδα της Παναγίας Ερεθιανής.
Το βράδυ ήταν ένα από αυτά που μένουν μαζί σου για πάντα. Οι δύο ομάδες είχαν ακροβολιστεί και λίγο πριν αρχίσει ο ρουκετοπόλεμος είχαν στοκάρει τις ρουκέτες σε κοντινές αποθήκες, που υπήρχαν για αυτόν τον σκοπό.
Πήγα και από τις δύο πλευρές αφού μετά από λίγο σταματάει ο ρουκετοπόλεμος για να μπορεί ο κόσμος να πάει στην εκκλησία. Έχεις περίπου μιάμιση ώρα χρονικό παράθυρο, και μετά από αυτό, πρέπει να οχυρωθείς στην πλευρά σου, πίσω από τις προστατευμένες με συρματόπλεγμα εκκλησίες. Κατά τη διάρκεια του ρουκετοπόλεμου φυσικά, δεν είναι πολύ έξυπνο να κυκλοφορείς σε απροστάτευτα σημεία κοντά στις εκκλησίες. Φυσικά, οι ρουκέτες δεν μπορούν να σε σκοτώσουν, αλλά πετούν με πολύ μεγάλη ταχύτητα και μπορεί να σου προκαλέσουν σοβαρό έγκαυμα.
Οι περισσότεροι επισκέπτες επιλέγουν να παρακολουθήσουν τη μάχη σε ψηλά σημεία που έχουν θέα και τις δύο εκκλησίες και είναι πολύ μακριά από την επικίνδυνη περιοχή. Οι νεότεροι παίρνουν τα ποτά τους και πηγαίνουν με τους φίλους τους να παρακολουθήσουν το θέαμα από ψηλά.
Κυριακή του Πάσχα στα Μεστά: Μία γαστρονομική απόλαυση
Η Κυριακή του Πάσχα πέρασε με μουσική και πολύ φαγητό. Για αυτό επέλεξα τα Μεστά, ίσως τα πιο γνωστά και το μεγαλύτερο από τα Μαστιχοχώρια. Σχεδόν παντού ακουγόταν ζωντανή μουσική και φυσικά ψήνεται το πασχαλινό αρνί.
Είναι μια μέρα που συνήθως δεν μπαίνω στον κόπο να κάνω εικόνες γιατί υπάρχει μικρό φωτογραφικό ενδιαφέρον και μιας και ήμουν με φίλους αποφάσισα να απολαύσω φαγητό, κρασί και καλή παρέα.
Λιτανεία στον Καταρράκτη: Κλείσιμο του οδοιπορικού
Το απόγευμα της Τρίτης όμως θα έπαιρνα άλλη μια φορά τη φωτογραφική μου μηχανή γιατί έμαθα ότι στο παραθαλάσσιο χωριό του Καταρράκτη γίνεται λιτανεία που ξεκινάει από το Μοναστήρι της Παναγίας στο Ρουχούνι και περνάει από το χωριό όπου διανυκτερεύει, πριν επιστρέψει στη βάση της το επόμενο πρωί.
Βρέθηκα λοιπόν στο χωριό για να ακολουθήσω την περιφορά που ήταν η τελευταία εκδήλωση που παρευρέθηκα στη Χίο. Ωραίο κλείσιμο με πολλές τουφεκιές από τις ταράτσες του χωριού.
Επίλογος
Η Χίος είναι ένα πολύ όμορφο νησί που μου άφησε ευχάριστες αναμνήσεις και πολλή έμπνευση για να επιστρέψω και να φωτογραφίσω. Από την καλλιέργεια της Μαστίχας αλλά και για τον υπέροχο, μυρωδάτο κάμπο με τα εσπεριδοειδή και τις παλιές του βίλες, που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από τους κάμπους της Τοσκάνης.
++
Απόκτησε ένα μουσειακό τύπωμα από τη Χίο
Τοποθετήστε ένα έργο τέχνης από τη Χίο στο σπίτι ή το γραφείο σας, του βραβευμένου φωτογράφου Γιώργου Τατάκη. Όχι μόνο θα προσθέσετε ομορφιά και ενδιαφέρον στον χώρο σας, αλλά θα υποστηρίξετε και σημαντικό εθνογραφικό έργο. Δείτε τη συλλογή από τη Χίο εδώ.